ЎЗБЕКИСТОНДА ҚИШЛОҚ ХЎЖАЛИГИ ЕРЛАРИ БОЗОРИНИ ЯРАТИШ НЕГИЗИ МЕЗОН ВА ТАМОЙИЛЛАРИ А.Р.Нурназаров – изланувчи Тошкент ирригация ва қишлоқ хўжалигини механизациялаш муҳандислари институти

ПРЕДПОСЫЛКИ, КРИТЕРИИ И ПРИНЦИПЫ СОЗДАНИЯ
РЫНКА ЗЕМЛИ СЕЛЬСКОХОЗЯЙСТВЕННОГО
НАЗНАЧЕНИЯ В УЗБЕКИСТАНЕ
А.Р. Нурназаров – соискатель
Ташкентский институт инженеров ирригации и механизации сельского хозяйства
Аннотация
В статье проанализированы предпосылки создания рынка земли сельскохо-зяйственного назначения в Республике
Узбекистан, особое внимание уделено ре-формированию собственности на землю, деградации земель (сокращение балла
бо-нитета с 60 в 1991 г. до 50 и более в настоящее время, деградация пастбищ на 20-30%) и увеличению экономического
ущерба от их использования, роли земельной ренты в платежах за землю. Установлены и систематизированы 6 критериев
и 11 основных принципов создания рынка земли, отмечена взаимосвязь рент земли и воды в орошаемой зоне земледелия,
роль рынка в повышении эффективности ис-пользования земельных и водных ресурсов в республике.
Ключевые слова: земля, рынок, ограничения, государственное регулирова-ние, собственность, аренда, рента земли,
эффективность использования земли.
ЎЗБЕКИСТОНДА ҚИШЛОҚ ХЎЖАЛИГИ
ЕРЛАРИ БОЗОРИНИ ЯРАТИШ НЕГИЗИ
МЕЗОН ВА ТАМОЙИЛЛАРИ
А.Р.Нурназаров – изланувчи
Тошкент ирригация ва қишлоқ хўжалигини механизациялаш муҳандислари институти
Аннотация
Мақолада Ўзбекистон Республикасида қишлоқ хўжалиги ерлари бозорини яратиш учун зарур шарт-шароитлар таҳ-
лил қилиниб, ерга эгалик ҳуқуқини қайта шакллантиришга, ернинг деградациясига (1991 йилдаги бонитет кўрсаткичи-
ни 60 баллдан 50 гача ва ҳозирги вақтда ундан ортиқ даражага камайиши, яйловларнинг 20–30 фоизга деградацияси)
ва ундан фойдаланишда келиб чиқадиган иқтисодий зарарнинг ортиши, ер учун тўловларда ер рентасининг ўрнига
алоҳида эътибор қаратилган. Ер бозорини ташкил этишнинг 6 мезони ва 11 асосий тамойили белгиланди ва тизим-
лаштирилди, суғориладиган деҳқончилик минтақасида ер ва сув рентаси ўртасидаги муносабатлар, республикада ер ва
сув ресурсларидан фойдаланиш самарадорлигини оширишда бозорнинг ўрни белгиланди.
Таянч сўзлар: ер, бозор, чекловлар, давлат томонидан тартибга солиш, мулк, рента, ер рентаси, ердан фойдаланиш
самарадорлиги.
CONDITIONS, CRITERIA AND PRINCIPLES FOR
CREATING AN AGRI-CULTURAL LAND MARKET IN
UZBEKISTAN
A.R. Nurnazarov – applicant
Tashkent Institute of Irrigation and Agricultural Mechanization Engineers
Abstract
The article analyzes the prerequisites for creating a market for agricultural land in the Republic of Uzbekistan, special
attention is paid to land reform, land degradation (reduction of the bonitet score from 60 in 1991 to 50 or more at present,
pasture degradation by 20-30%) and increase in economic from their use, the role of land rent in payments for land. 6 basic
principles for creating a land market have been established and systematized, the relationship between X-rays and water in the
irrigated farming zone, the role of the market in increasing the efficiency and effectiveness of the use of land and water resources
in the republic has been noted.
Key words: land, market, restriction, government regulation, property, rent, land rent, land-use efficiency.

Full text